زخم معده ،یک نوع بیماری زخم های گوارشی است که بر روی معده و روده کوچک تاثیر می گذارد. زمانی رخ می دهد که لایه ضخیم مخاطی که مایعات گوارشی معده را محافظت می کند ،کاهش می یابد این، به اسید های گوارشی اجازه می دهد تا بافت هایی را که داخل معده قرار دارد ، زخم کند ؛ زخم معده ممکن است به راحتی اتفاق بیافتد، اما بدون درمان مناسب می تواند شدید شود. در گذشته‌های نه‌چندان دور تصور می‌شد شیوه زندگی مانند علاقه زیاد به غذاهای پرادویه یا شغل‌های استرس‌زا، ریشه زخم معده هستند اما امروزه پزشکان دریافتند که علت اصلی زخم معده، استرس یا رژیم غذایی نیست بلکه آلوده شدن به باکتری خاصی به نام هلیکوباکتر پیلوری علت اصلی آن است.
بهتر است با برخی علل اصلی ایجاد این بیماری بیشتر آشنا شویم :
شایعترین باکتری ایجاد کننده زخم، باکتری هلیکوباکترپیلوری (Helicobacter Pylori) می باشد. این باکتری در عفونتهای انسانی بسیار شایع است این باکتری توسط آب و غذا منتشر می شود، همچنین در بزاق دهان نیز دیده شده است و احتمال می رود که بتواند از راه هایی مثل بوسیدن هم انتقال یابد. این باکتری می تواند به دیواره معده چسبیده و باعث ضعیف شدن و التهاب آن قسمت از معده می شودتا پیش از ۲۰ سال قبل تصور بر این بود که زخم های معده و اثنی عشر صرفاً به دلایل عصبی و عادات شخصی ایجاد می شود، ولی در سال ۱۹۸۲ دو دانشمند استرالیایی ثابت کردند که یک باکتری به نام هلیکو باکترپیلوری می تواند منجر به ایجاد زخم گوارش در ناحیه معده و اثنی عشر شود. گفته می شود تقریباً ۱۰۰ درصد بیمارانی که زخم دوازدهه (تقریباً ۳۰ سانتیمتر اول روده باریک) را دارند، دچار عفونت با هلیکو باکترپیلوری هستند در حالی که ۸۰-۷۰ درصد بیمارانی که زخم در ناحیه معده دارند مبتلا به عفونت با این باکتری هستند.عوامل ایجاد کننده زخم های گوارشی بسیار متعدد هستند؛ مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مثل آسپرین، پروفن و…، استرس و اضطراب، رژیم غذایی نامناسب و وعده های غذایی نامنظم از جمله دیگر دلایل بروز این بیماری به شمار می روند.
برخی از علائم زخم معده عبارتند از :
- درد در ناحیه بالای شکم و معمولاً ۳-۱ ساعت پس از مصرف غذا تشدید می شود و با مصرف داروهای آنتی اسید مثل شربت آلومینیوم ام.جی.اس و… از شدت این درد می کاهد. احساس بدی در ناحیه بالای شکم و نفخ شکم بعداز غذا نیز از دیگر علایم این بیماری است.
- سوزش قلب (احساس سوزش در قفسه سینه)
- مدفوع تیره و قیرمانند
- بالا آوردن خون، که با رنگ قرمز یا سیاه مشخص می‌شود.
- تغییر اشتها که فرد باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کند. البته باید دقت داشت که هر دردی زخم معده نیست. مهمترین بیماری که علائم مشابه زخم معده دارد حمله قلبی است لذا از خود درمانی جدا بپرهیزید.
- بدتر شدن درد در زمان خالی بودن معده
- كاهش وزن بدون دليل
- دردی که ممکن است هنگام خوردن، نوشیدن و یا مصرف آنتی اسیدهای کم خونی افزایش یابد
پزشک برای تشخیص زخم معده از آندوسکوپی استفاده می‌کند. در روش آندوسکوپی، پزشک توسط لوله باریکی که از دهان وارد معده شما می‌کند و سر آن نور است، داخل معده را می‌بیند و ممکن است از لایه داخلی معده، نمونه‌برداری کند (یعنی تکه‌ای بردارد) تا وجود هلیکوباکترپیلوری را بررسی کند. آزمایش خون و آزمایش تنفس نیز برای تشخیص هلیکوباکترپیلوری به‌کار می‌روند. مطالعات انجام شده در آمریکا نشان داده است که یک نفر از هر ۵ نفر فرد زیر ۳۰ سال و نیمی از افراد بالای ۶۰ سال به این عفونت مبتلا هستند. اگر چه هنوز دقیقا چگونگی سرایت هلیکوباکترپیلوری مشخص نیست، ممکن است از طریق تماس نزدیک، مانند بوسیدن، از فردی به فرد دیگر قابل انتقال باشد. همچنین ممکن است هلیکوباکترپیلوری از طریق غذا یا آب نیز منتقل گردد. هلیکوباکترپیلوری رایج ترین علت زخم پپتیکی است اما تنها علت نمی باشد.
منبع و ماخذ : nice-tn.com