یکی از مهمترین عوامل دخیل در انحراف بینی عوامل تکاملی و ارثی میباشند. عامل تکاملی و ارثی در انحراف بینی بدان معنا میباشد که در هنگام جنینی به خاطر اختلافاتی که در جثه و اندام پدر و مادر وجود دارد و همین طور به خاطر اختلافات ژنتیکی، تیغه در هنگامی که میخواهد رشد پیدا کند به خاطر این عدم تشابه که ازسمت پدر و مادر به ارث میبرد به صورت نامتقارن در دو طرف بینی رشد میکند علاوه بر اینکه رشد تیغه و گوشت و پوست هم باهم همخوانی لازم را ندارند و در نتیجه تیغه بینی دچار انحراف میشود. این نوع انحراف بینی به عنوان انحراف تکاملی هم شناخته میشود. این انحراف بینی ممکن است که از ابتدا وجود نداشته باشد و با مرور زمان و رشد نوزاد و بالاتر رفتن سن او کمکم نمایان گردد، از این روست که این نوع انحراف بینی را به عنوان انحراف تکاملی نیز میشناسند که همانطور که ذکر شد دلیل آن اختلاف میزان رشد قسمتهای مختلف بینی با همدیگر میباشد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، در برخی موارد افرادی که دچار مشکلات تنفسی هستند به عنوان مثال دارای لوزه سوم بزرگتر از حد معمول هستند ممکن است دچار تغییراتی در ساختار دستگاه تنفسی بشوند، مثلا سقف دهان آنها گودتر بشود و به دلیل اینکه سقف دهان در زیر فضای بینی قرار دارد با گودتر شدن آن به تیغه بینی فشار وارد میشود و باعث انحراف تیغه بینی میشود.
در دیگر موارد کسانی که دچار بیماریهای فک و صورت هستند ممکن است که دچار انحراف بینی شوند، مثلا کسانی که دارای فک بالایی کوچکتری هستند ممکن است که دچار انحراف تیغه بینی بشوند.
همین طور کسانی که دچار بیماری لب شکری و یا شکاف کام هستند تقریبا در تمامی موارد به انحراف بینی دچار میشوند.
عامل دوم در انحراف تیغه بینی، ضربه میباشد. ضربهها در ایجاد انحراف بینی نقش بسیار مهمی را ایفا میکنند. برخی از ضربهها در دوران طفولیت و کودکی و یا حتی در زمان تولد نوزاد به بینی وارد میشوند که در نتیجه آن تیغه بینی دچار انحراف میشود.
در خیلی از این موارد حتی با اینکه ضربهها شدید نمیباشند ولی باعث انحراف بینی میگردند.
در موارد دیگر تصادفها و درگیریهای خیابانی و برخورد جسم سخت به بینی که به هر دلیل میتواند باعث شکستگی تیغه و استخوان بینی بشوند. در برخی موارد ممکن است که بینی دچار شکستگی نشود ولی با وارد آمدن ضربه در زیر غضروف خون ریزی ایجاد شود و این خونریزی در صورتیکه به موقع تشخیص داده نشود و درمان نگردد باعث انسداد راه تنفسی، از بین رفتن لایه مخاطی و تغییر شکل ظاهری بینی میگردد.
عوارض و ناراحتیهای حاصل از انحراف بینی کدامند؟
عوارض انحراف بینی-از مضرات گرفتگی و انحراف بینی میتوان به اختلاف کیفیت هوای تنفسی از راه بینی و دهان اشاره کرد که از نظر تمیزی و درجه حرارت بسیار با هم اختلاف دارند و این میتواند عاملی در بهوجود آوردن ناراحتیهایی در دراز مدت برای افرادی که دچار گرفتگی راه تنفسی هستند، گردد.
از آن جمله میتوان به خشکی دهان و مشکلات بویایی اشاره کرد. از طرف دیگر افرادی که دچار گرفتگی راه تنفسی هستند پس از مدتی به دلیل مشکلات تنفسی ممکن است که از نظر روانی دچار ناراحتیهایی شوند.
در برخی موارد انحراف بینی میتواند بر روی دهانه سینوسهای فرد تاثیر بگذارد و باعث شود که فرد مستعد سرماخوردگی و سینوزیتهای مزمن گردد.
سردردها هم در پارهای از موارد مربوط به انحراف بینی میباشند به گونهای که در موارد متعددی بعد از برطرف کردن مشکل انحراف بینی فرد، مشاهده شده که مشکل سردرد او هم کاملا مرتفع گردیده است.
تشخیص انحراف بینی
تشخیص انحراف بینی معمولا با یک معاینه بسیار ساده بینی صورت میپذیرد، این معاینه میتواند با آندوسکوپ انجام شود زیرا این امکان را به پزشک میدهد که تمامی قسمتهای تیغه بینی را به دقت مشاهده کرده و مورد معاینه قرار دهد.
اگر فرد فقط دچار انحراف بینی باشد برای تشخیص آن احتیاج به کار خاص دیگری نمیباشد ولی در مواردی با انجام سی تی اسکن هم میتوان به خوبی مشکلات را مشاهده کرد و اگر شخص به عوارضی همچون سینوزیت گرفتار باشد آن را تشخیص داد.
راه درمان انحراف بینی
از لحاظ درمانی اگر کسی دچار عوارض انحراف بینی شده باشد نیاز به جراحی دارد. جراحی به این صورت انجام میگیرد که کاملا از ناحیه داخل بینی لایههای مخاطی محافظ را کنار زده و قسمتی را که دچار مشکل میباشد برداشته و یا ترمیم میکنند.
در بسیاری از موارد در حین برطرف کردن انحراف تیغه بینی لازم است که پزشک توربینهای بینی را هم مرتب و درست کند. برای مثال وقتی که انحراف بینی به سمت راست وجود دارد توربینهای حفره سمت چپ به صورت جبرانی بزرگتر شده و میتوانند در این طرف بینی هم انسداد ایجاد کنند.
در روشهای قدیمی جراحی انحراف بینی هنگامی که لایه مخاطی برداشته میشد کل محتویات زیر آن یعنی غضروف و استخوان را تخلیه میکردند که باعث بروز مشکلاتی از جمله افتادگی نوک و فرورفتگی پشت بینی میشد که این روشها امروزه منسوخ شده است.
آیا جراحی تیغه بینی خطراتی را برای بیمار در پی دارد؟
عمل جراحی انحراف بینی-معمولا در طی یک عمل جراحی مهمترین عاملی که یک بیمار را تهدید میکند اثرات ناشی از بیهوشی میباشد. در مورد این عمل میتوان گفت که خوشبختانه در بسیاری از موارد میتوان با بی حسیهای موضعی و یا بیهوشیهای ساده عمل انحراف بینی را به انجام رساند و خطر خاصی شخص بیمار را تهدید نمیکند.
سن مناسب برای انجام عمل جراحی بر روی تیغه بینی چه سنی است؟
نکته مهم دیگر در مورد عمل انحراف بینی، سن افرادی است که میخواهند مورد عمل قرار بگیرند. اگر فرد دارای مشکل حادی نباشد و به اصطلاح دچار انسداد نسبی باشد، سعی بر این است که تا اتمام سن رشد مورد عمل قرار نگیرد. اما در مواردی که مشکل حاد باشد و شخص دچار گرفتگی شدید باشد، به صلاح است که عمل زودتر انجام شود زیرا خود این گرفتگی در صورتی که شدید باشد، میتواند برای کودکان اشکالاتی را در شکل ظاهری صورت ایجاد کند. علاوه بر آن ممکن است که شخص دچار اختلالات ریوی بشود.
آیا بعد از عمل جراحی بر روی تیغه بینی به مراقبتهای ویژه ای نیاز است؟
بعد از عمل انحراف بینی ممکن است که داخل بینی توسط پدهای خاصی پانسمان بشود که این پدها فقط جلوی خونریزی را میگیرند و برای تنفس بیمارمشکلی ایجاد نخواهند کرد.
بیمار معمولا بعد از عمل انحراف بینی احتیاج به یک تا دو روز استراحت دارد و معمولا اگر چیزی درون بینی او قرار گرفته باشد بعد از دو روز خارج خواهد شد و او قادر خواهد بود که به زندگی عادی خود برگردد.
منبع و ماخذ : pezeshk.us